مردم‌نوآنلاین؛ مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان زنجان گفت: وقتی امنیت باشد هر کار خرد و کلانی شدنی است.

امروز شنبه، ۱۷ آبان‌ماه با شرکت مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان زنجان و رسانه‌های استان نشست خبری به‌مناسبت روز ملی کیفیت برگزار شد.

دراین جلسه فیروز شاهی ضمن تبریک روز کیفیت به همۀ دست‌اندرکاران صنعت راه‌وساختمان در معرفی این شرکت گفت: شرکت آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک، یک شرکت دولتی و از شرکت‌های زیرمجموعۀ وزارت راه‌وشهرسازی است که با ۳۱ بازوی استانی تحت عنوان آزمایشگاه‌های فنی و مکانیک خاک استان‌ها، دفتر مهندسین مشاور و دفتر تحقیقات و کاوش‌های صحرایی درخصوص انجام کارهای تحقیقاتی، کنترل کیفی و نظارت بر ساخت‌وسازهای بخش‌های دولتی و خصوصی ازطریق آزمایش خاک، بتن، آسفالت و … انجام وظیفه می‌کند و زیرنظر دفتر مرکزی در تهران (مدیرعامل و اعضای هیئت‌مدیرۀ شرکت) اداره می‌شود.

شاهی درخصوص تعریف و اهمیت کیفیت و همچنین نقش شرکت آزمایشگاه فنی و مکانیک در کیفیت ساخت‌وسازها بیان کرد: «کیفیت» به زبان ساده به‌این معنی است که کار صحیح را بار اول درست انجام دهیم و دفعه‌های بعدی بهتر. این بدان معنی است که کیفیت نقطۀ آغاز و پایانی ندارد و یک فرآیند مستمر است. حضرت علی (ع) می‌فرمایند: هرکسی دو روز متوالی از زندگی‌اش یکسان باشد، زیان‌کار است. این گفته تأیید محکم و مستدلی برای استمرار بهبود کیفیت و پیشگیری از زیان است. چیزی که ما به‌دنبال آن هستیم کمک به توسعۀ کشور در کنار رشد شاخص‌های کمّی است و شرکت آزمایشگاه با توجه به مأموریت‌های سازمانی‌ای که دارد در مسیر توسعۀ کشور به‌طور معنادار و مؤثری نقش‌آفرینی می‌کند.

مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان زنجان با شرح دربارۀ توسعه‌ای که بر اثربخشی فعالیت‌ها در عرصۀ ساخت‌وسازها متمرکز است، گفت: به‌نظر من کیفیت در مقام عمل باید به‌عنوان اولویت اول در ساخت‌وسازها مطرح باشد. به‌خصوص که استان زنجان در منطقه با خطر نسبی زیاد مطابق با آیین‌نامۀ ۲۸۰۰ زلزلۀ ایران قرار دارد.

شاهی در ادامه برای توضیح بیشتر درخصوص نقش کیفیت در توسعۀ پایدار ادامه داد: امروزه همۀ کشورها با هدف خلق یک جامعۀ سالم که آرامش و آسایش و رفاه انسان‌ها از مصادیق آن است به‌دنبال توسعۀ پایدار هستند توسعه‌ای که به‌دنبال اثرگذاری و تغییرات مثبت شامل سه وجه اقتصادی و اجتماعی و محیط‌زیست است.

وی بر اهمیت توسعۀ پایدار در جامعه تأکید کرد و درخصوص اثر مثبت وجه اقتصادی آن شرح داد: سال‌ها است در کشور ما پس از صنعت نفت، عظیم‌ترین سرمایه‌گذاری متعلق به بخش راه و مسکن است و تنها ازطریق کنترل و رعایت کیفیت و نظارت دقیق است که می‌توان از اثربخش‌بودن این سرمایه‌گذاری‌های کلان اطمینان حاصل کرد؛ ما به‌دنبال صرفه‌جویی در سرمایه هستیم.

شاهی افزود: به‌عنوان مثال عمر متوسط و مفید آسفالت راه‌ها در ایران حدود چهار تا پنج سال است و این مقدار در دیگر کشورها به‌ویژه کشورهای توسعه‌یافته تقریباً بین ۱۰ تا ۱۵ سال است و این امکان‌پذیر است که ما هم بتوانیم با توجه هرچه بیشتر به کیفی‌سازی و رعایت استانداردها عمر بهره‌برداری آسفالت را بالا و بالاتر ببریم و از ثمرات اقتصادی آن بهره‌مند شویم؛ چراکه براساس نظریات آقای «دمینگ» هرچه بر کیفیت محصول افزوده شود هزینه‌ها کاهش می‌یابد و این خود، یک واکنش زنجیره‌ای مبارک را به‌دنبال خواهد داشت.

شاهی درخصوص کیفیت بهتر تویح داد: کیفیت بهتر به‌خصوص در کارهای تکراری و در مقیاس حجیم، منجربه هزینه‌های پایین‌تر و بهره‌وری بیشتر خواهد شد که ضمن تقویت منافع ملی، از سودجویی برخی افراد فرصت‌طلب و شیوع فساد پیشگیری خواهد کرد.

مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان زنجان با شرح درخصوص اثرهای مثبت اجتماعی، وجه دیگر توسعۀ پایدار ادامه داد: در یک جامعۀ سالم وقتی امنیت و آرامش روانی باشد هر کار خرد و کلان، شدنی و دست یافتنی است و این مهم‌ترین مسئلۀ دولت‌ها و خواستۀ ملت‌ها و جوامع است.

شاهی دربارۀ بحران‌های گوناگون حاصل از حوادث طبیعی یا غیرطبیعی ازجمله زلزله و سیل و … و مصادیق آشکارشده و نهان آن‌ها در رویدادهای جامعه و اخبار و اطلاعات موجود گفت: علاوه‌بر هدردادن سرمایه‌های ملی، بحران‌های گوناگون حاصل از حوادث طبیعی یا غیرطبیعی بار منفی سنگینی در اذهان عمومی ایجاد می‌کند و جامعه را حداقل درخصوص ایمنی ساختمان‌ها و پل‌ها و راه‌هایی که استفاده می‌کنند و آرامش روانی خود دچار بی‌اعتمادی و تردید و استرس می‌کند و اینجاست که کیفیت در ساخت‌وسازها درخصوص ایجاد آرامش‌خیال مردم نقش خود را به‌خوبی ایفا می‌کند.

وی درخصوص وجه سوم توسعۀ پایدار و اثرات مثبت زیست‌محیطی شرح داد: «رشد» عمدتاً با تخریب محیط‌زیست همراه است و پیامدهای منفی نیز داشته‌است. اما توسعه، شاخص زیست‌محیطی را افزایش می‌دهد. در کشور ما رشد همواره با تخریب همراه بوده‌است.

شاهی دربارۀ تمرکز رشد بر تعداد درخت‌های بریده‌شده و استفاده‌هایی که از آن‌ها در کارخانۀ کاغذسازی و … خواهد شد، توضیح داد: برخلاف رشد در تفکر«توسعه» در کنار درخت بریده‌شده، نهالی هم کاشته می‌شود! اثرات مخرب استفادۀ بی‌رویه از منابع طبیعی و مصنوعی بر روی محیط‌زیست، گسترده‌تر از آن است که بتوان در چند جمله به آن پرداخت.

مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان زنجان در ادامۀ صحبت‌هایش در این نشست خبری درخصوص نخاله‌ها گفت: نخاله‌های ساختمانی نتیجۀ بی‌کیفیتی است، اعم از قطعات آسفالتی و گچی و سیمانی که عمدتاً از مواد نفتی و شیمیایی تشکیل شده‌اند و درنتیجه کیفیت پایینی دارند و در طبیعت به‌صورت سرگردان رها می‌شوند.

وی با بیان اثرات زیان‌بار نخاله‌ها بر طبیعت شرح داد: بیش از آنچه تصور می‌شود نخاله‌ها اثر زیان‌باری بر طبیعت دارد. برای هر تن سیمانی که تولید می‌شود به‌همان مقدار گازهای گلخانه‌ای وارد محیط‌زیست می‌شود.

شاهی درخصوص ظرفیت تولید سیمان کشور بیان کرد: هم‌اکنون (درحدود ۹۰ میلیون تن)، ۹۰ میلیون تن گاز گلخانه‌ای وارد محیط‌زیست می‌شود که پالایش آن به ۵۰ میلیون هکتار جنگل نیاز دارد درحالی‌که وسعت جنگل‌های موجود ایران یک‌سوم این مقدار است!

وی دراین‌باره افزود: محاسبه شده‌است دو اصله درخت در طول یک سال می‌تواند میزان گاز دی‌اکسیدکربنی که درنتیجۀ تولید میزان سیمان مصرفی یک جدول بتنی وارد هوا می‌شود پالایش کند و حال اگر آن جدول بتنی کیفیت خوبی نداشته باشد و زودتر عمر بهره‌برداری خود را ازدست بدهد، حاصل عملکرد دو درخت در یکسال ازبین رفته‌است.

مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان زنجان دربارۀ گستردگی و تنوع خدمات فنی و آزمایشگاهی آزمایشگاه استان و پروژه‌هایی تحت کنترل کیفی است، گفت: هم‌اکنون آزمایشگاه استان در سه شعبۀ شهرستانی (زنجان، ابهر-خرمدره و قیدار) و در ۱۵ واحد آزمایشگاهی مستقر در پروژه‌ها (که ۶ واحد آن در پروژه‌های مهم سدسازی ازجمله سدهای بلوبین، مشمپا، مراش، ایالو، پاوه‌رود و کالسمین و هشت واحد دیگر در پروژه‌های متعدد راهسازی و راهداری و راه‌های اصلی استان و راه‌آهن و دو واحد آزمایشگاهی در سطح شهر برای کنترل کیفی عملیات عمرانی شهر و کارخانۀ آسفالت شهرداری مستقر شده‌اند) مشغول فعالیت آزمایشگاهی و کنترل کیفی پروژه‌ها هستند.

شاهی دراین‌خصوص ادامه داد: ضمن اینکه آزمایشگاه استان، آزمایشگاه همکار اداره‌کل استاندارد است و با هماهنگی کارشناس‌های ادارۀ استاندارد برای بخش‌های مختلف خصوصی نیز خدمات‌رسانی فنی و آزمایشگاهی دارد. این درحالی است که آزمایشگاه استان به‌منظور خدمات‌رسانی هرچه بهتر و کیفی‌تر و با تلاش و اقداماتی که انجام داده‌است موفق به اخذ گواهینامه‌های معتبر شده و با رعایت استانداردهای بین‌المللی مدیریت کیفیت (ISO9001:2015)، ایمنی و بهداشت حرفه‌ای و محیط‌زیست (HSE-MS) و مدیریت کیفیت آزمایشگاهی (ISO 17025) فعالیت‌های آزمایشگاهی خود را پیش می‌برد.

وی گفت: از اول سال ۱۳۹۹ تا نیمۀ اول آبان‌ماه به تعداد هزارو ۴۱۵ مورد آزمایش‌های نمونه‌برداری بتن، ۶هزار و ۱۵۸ مورد آزمایش تراکم خاک، هزار و پنج مورد نمونه‌برداری و آزمایش‌های آسفالت، ۵۳۵ مورد آزمایش‌های دانه‌بندی و بیش از ۲۰ مورد دفترچۀ آزمایش‌ها و نتایج طرح‌های اختلاط آسفالت و بتن را تحویل کارفرماها و متقاضی‌ها کرده‌است.

مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان زنجان دربارۀ سایر آزمایش‌ها بیان کرد: همچنین بیش از ۱۰۰ مورد آزمایش‌های میل‌گرد و بیش از ۹۰ مورد آزمایش‌های سنگ‌فرش‌های پیاده‌رو، ۱۵ مورد آزمایش‌های مربوط به سیمان مصرفی در بتن و دیگر آزمایش‌های فیزیکی و شیمیایی و بیش از ۶۵۰ متر حفاری با دستگاه روتاری به‌منظور تهیۀ دفترچۀ گزارش پژوهش‌های مکانیک خاک و ژئوتکنیک به تعداد ۱۴ مورد پروژه از دیگر اقدام‌های آزمایشگاه استان در این مدت یاد شده‌است که ۵ مورد از این گزارش‌های ژئوتکنیک مربوط به پروژه‌های بزرگ طرح اقدام ملی مسکن تحت نظارت عالیۀ اداره‌کل راه‌وشهرسازی است.

شاهی افزود: آزمایش‌های خاص دیگری نظیر آزمایش‌های عملکردی قیر (PG)، دوام، شیارافتادگی، عمرخستگی آسفالت، سیمان، ذوب و یخ‌بندان بتن، واتراستاپ، دان‌هول، پرسیومتری، مقاومت الکتریکی خاک از دیگر خدماتی است که به‌صورت موردی به مشتری‌های شرکت خدمات‌رسانی می‌شود.

وی دربارۀ اینکه کیفیت هزینه‌بر است یا نه؟ بیان کرد: برخی می‌گویند کیفیت خودبه‌خود برای سازمان‌ها هزینه‌تراشی می‌کند و به‌این‌دلیل از توجه کافی به کیفیت طفره می‌روند.

شاهی افزود: نکته این است که درست است، مدیریت کیفیت هزینه‌بر است، اما بی‌توجهی به آن هزینه‌هایی به‌مراتب بیشتری برای سازمان درپی خواهد داشت. به‌عنوان مثال اگر تعداد محصولات مشکل‌دار شما که به‌دست مشتری می‌رسد زیاد شود چه اتفاقی می‌افتد؟ باعث جریمه‌های سنگین می‌شود، حتی ممکن است به مصرف‌کننده آسیب بزند و سازمان را دچار مشکل کند. حال تصور کنید این کالای بی‌کیفیتی که عرضه می‌کنید ساختمان، پل، راه، نیروگاه و … باشد، قطعاً صدمات عمیق‌تر و جبران‌ناپذیرتر خواهد بود، حتی ممکن است جان مردم را به‌خطر بیندازید.

مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان زنجان درخصوص توجه بیشتر بر کیفیت بیان کرد: افزایش کیفیت به‌دنبال خود افزایش سود، کاهش خرابی‌ها، افزایش اعتماد ذی‌نفعان، توان رقابتی و بقای سازمان و توسعۀ آن‌را در میان‌مدت و بلندمدت درپی خواهد داشت. همیشه به‌یاد داشته باشیم هزینه فراموش می‌شود، اما کیفیت همیشه در یادها باقی می‌ماند.

شاهی درخصوص تنوع خدمات شرکت آزمایشگاه شرح داد: شرکت علاوه‌بر آزمایش‌های خاصی که نام بردم، به‌طور مستمر استفاده از خدمات نوین و بروز دنیا را وارد استراتژی‌های کسب‌وکار خود می‌کند و از این حیث در شرایط مطلوبی به‌سر می‌برد.

مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان زنجان درخصوص دفتر مهندسی مشاور این شرکت گفت: دفتر مهندسی مشاور این شرکت با داشتن نیروهای تخصصی و دانشگاهی ممتاز و داشتن تجهیزات بروز در زمینۀ مدیریت روسازی راه‌ها (PMS) کارهای بزرگی را در دست اقدام دارد و مقدمات اجرای سیستم BMS برای وزارت راه‌وشهرسازی و کلیۀ نتایج و مشخصه‌های راه در سامانۀ اطلاعاتی مکانی شرکت به‌صورت WEBGIS فراهم شده‌است.

وی افزود: در محدودۀ استان زنجان هم در سال‌های ۹۴ و ۹۷ و ۹۹ به‌ترتیب ۹۰۰ و ۹۱۰ و هزار و ۷۴ کیلومتر از راه‌های شریانی (بزرگراه و راه‌های اصلی) و هزار و ۷۸۱ کیلومتر از راه‌های فرعی استان بااستفاده از دستگاه پیشرفتۀ پروفیل‎سنج راه (RSP) به‌منظور تعیین ناهمواری‌ها و خرابی‌های سطحی راه و اتخاذ شیوه‌های مناسب نگهداری پایش و اندازه‌گیری شده‌است.

شاهی درخصوص تشخیص خرابی‌های راه‌های شریانی استان گفت: همچنین ۲۱۷ کیلومتر از راه‌های شریانی استان با هدف تشخیص انواع خرابی‌های سطحی، ترک‌ها، چاله‌ها، شیارافتادگی با استفاده از دستگاه پیشرفتۀ اسکنر جاده‌ای (LCMS) آزمایش شده‌است و نتایج آماری و تحلیل‌ها برای بهره‌برداری تحویل سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای شده‌است.

وی دراین‌خصوص ادامه داد: خدمات‌رسانی اسکنر جاده‌ای برای شهرداری زنجان و تهیۀ شناسنامه و مشخصات فنی پل‌های راه‌های شریانی به اداره‌کل راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای استان پیشنهاد شده و درحال پیگیری است که امید است محقق شود.

شاهی با بیان اینکه استفاده از این تجهیزات مفید و به‌صرفه است، توضیح داد: شایان ذکر است علاوه‌بر دقت و کاهش خطای نتایج که در استفاده از این تجهیزات انتظار داریم، زمان نیز به‌عنوان عاملی مهم در مدیریت پروژه به‌میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد. به‌عنوان مثال اگر در روش سنتی برای پژوهش روسازی ۱۰۰ کیلومتر از خط اصلی جاده، حداقل ۶ ماه صرف کنیم این زمان با استفاده از تجهیزاتی که معرفی کردم حداکثر یک ماه خواهد بود.

مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان زنجان درخصوص کارهای IT و دولت الکترونیک در شرکت آزمایشگاه بیان کرد: برای افزایش بهره‌وری مجموعه و خدمات‌رسانی آسان‌تر و سریع‌تر، طرح‌ریزی و اجرای سامانّ IT در بخش‌های گوناگون فعالیت شرکت (مالی، اداری، فنی و مشتری‌ها) در حال انجام است و موفقیت‌های خوبی نیز دراین‌خصوص کسب شده‌است.

شاهی دراین‌باره افزود: همچنین راه‌اندازی سامانۀ «آزمایشگاه من» با هدف مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) در ماه‌های اخیر، دسترسی کارفرماها و مشاورهای پروژه‌ها را به یک سامانۀ جامع اطلاعات و نتایج آزمایشگاهی، بسیار تسهیل و مطمئن کرده و خطاهای احتمالی را به‌حداقل رسانده‌است. شرکت آزمایشگاه با آگاهی از مزایای دولت الکترونیک برای همگام‌شدن با تحولات دیجیتالی این مسیر توسعه را با قدرت بیشتری برای هرچه بهترشدن ادامه خواهد داد.

مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان زنجان در پایان این نشست خبری گفت: واقعیت این است در کنار بی‌شمار مزایای کیفیت، محافظت از جان انسان‌ها با استنادبه آیۀ شریفۀ «ولقدکرمنا بنی آدم» نباید صرفاً صرفۀ اقتصادی داشته باشد که بخواهیم کارهای گران و باکیفیت انجام دهیم.

شاهی دراین‌باره ادامه داد: ضرورت اعتقادی ما، محدودیت منابع خدادادی و ضرورت تأمین ایمنی در برابر بلایای طبیعی و حوادث دست‌ساز بشر ما را به این سمت‌وسو می‌برد که کیفیت باید اولویت اول ما باشد.

وی در پایان گفت: باید بپذیریم که کیفیت با شانس و اقبال نسبتی ندارد و کیفیت عملکرد، حاصل کیفیت در تفکر است. من امیدوارم با تکیه بر ظرفیت‌های داخلی و دیدگاه‌های مدیرعامل جدید شرکت آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک و همکاری مسئولانۀ کلیۀ کارکنان و همچنین حمایت‌های مراجع تصمیم‌گیری (مقام عالی وزارت، نمایندگان مجلس و …) این شرکت بنا به ماهیت وظایفش به دستگاه حاکمیتی تغییر وظیفه دهد تا بهتر و بالنده‌تر از پیش در مسیر ارتقای کیفیت پروژه‌های عمرانی و نظارت عالیه بر آزمایشگاه‌های بخش‌های خصوصی و سازندگی و توسعۀ کشور گام بردارد.